اثر عصارهي اندامهاي هوايي گياه گزنه بر ا زادسازي انسولين و پپتيد- C از ردهي سلولهاي بتاي پانکراس موش صحرايي

Transcript

1 مجلهي غدد درونريز و متابوليسم ايران دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني شهيد بهشتي دورهي يازدهم شمارهي ۶ صفحههاي ۷۲۷ ۷۲ (اسفند ۳۸۸) اثر اندامهاي هوايي گياه گزنه بر ا زادسازي انسولين و پپتيد- C از ردهي سلولهاي بتاي پانکراس موش صحرايي دكتر (RIN5F) و ميزان مصرف گلوکز توسط سلولهاي ماهيچهي انسان ۲ ۲ مجيد مبصري دكتر امير بهرامي دكتر نصرتاله ضرغامي دكتر اكبر عليعسگرزاده دكتر محمد رحمتي ۳ عباس دلا ذر دكتر فرزاد نجفيپور دكتر ميترا نيافر دكترناصر ا قامحمدزاده ) گروه داخلي بخش غدد درونريز دانشکدهي پزشکي ۲) گروه بيوشيمي باليني مركز تحقيقات كاربردي دارويي ۳) گروه فارماكوگنوزي مركز تحقيقات كاربردي دارويي دانشگاه علوم پزشكي تبريز نشاني مکاتبهي نويسندهي مسي ول: تبريز خيابان گلگشت بيمارستان امام رضا (ع) بخش غدد درونريز دكتر امير بهرامي t.u.end.d@tbzmed.ac.ir چكيده مقدمه: در بررسيهاي متعدد تا ثير الکلي گياه گزنه در كاهش قند خون نشان داده شده است. اين مطالعه با هدف تعيين ۰/۳۳ سازوكار ۰/۸ احتمالي تا ثير گزنه در كاهش قند خون سلولهاي ماهيچهي در انسان و پانكراس موش صحرايي (RIN5F) انجام شد. مواد و روشها: سلولهاي بتاي پانکراس و سلولهاي ماهيچهي انسان در محيط کشت و درون فلاسکهاي متعدد ا ماده شدند. با تيمار الكلي گزنه با دوزهاي ۰۰ ۵۰ و ۲۰۰ ميکروگرم درون فلاسکهاي حاوي سلولهاي ماهيچه و با همين مقادير تيمار گزنهي توا م با انسولين درون دستهاي ديگر از فلاسکهاي حاوي سلولهاي ماهيچهي انسان ميزان گلوکز فلاسکهاي مورد و شاهد در زمانهاي صفر ۸۰ ۲۰ ۶۰ دقيقه سنجش شد. درون فلاسکهاي سلولهاي بتاي پانکراس RIN5F نيز دوزهاي مورد اشاره از گزنه تيمار و در زمانهاي صفر ۸۰ ۲۰ ۶۰ دقيقه غلظت انسولين و پپتيد- C اندازهگيري شد. يافتهها: ميانگين گلوکز گروههاي محيط سلولي ماهيچهي انسان با افزودن گزنه به تنهايي و يا با انسولين در مقادير و زمانهاي ذکر شده تغيير معنيدار پيدا نکرد. ميزان انسولين در محيطهاي سلولي پانکراس در گروههاي مختلف گزنه و زمانهاي مختلف ميكروگرم بر ميليليتر ۰/۲ و پايينتر بود. ميزان پپتيد- C اندازهگيري شده در گروه ۵۰ ميکروگرم در فواصل زماني مورد اشاره ۰/۳ ميکروگرم ۰۰ در گروه و ۰/۸۶ ۰/۳۹ ۰/۴ ۰/۲ ۰/۷ ميکروگرم ۲۰۰ و ۰/ ۹۳ ۰/۳۳ ۰/۳۲ و ۰/۷۷ ميکروگرم در ميليليتر بود (تغيير غير معنيدار). نتيجهگيري: يافتههاي حاصل از اين مطالعه نشان داد که الکلي گزنه موجب افزايش حساسيت به انسولين در سطح سلولهاي عضلاني و نيز تحريک ترشح انسولين از سلولهاي بتاي موشهاي صحرايي در پانکراس RIN5F نظر نميرسد تا ثير به نميشود. سازوكارهاي مورد نظر اين مطالعه باشد. واژگان کليدي: ديابت گزنه کشت سلولي پپتيد- C انسولين دريافت مقاله: ۸۸/۲/۲۰ دريافت اصلاحيه: ۸۸/۶/۶ پذيرش مقاله: ۸۸/۷/۲۵ گياه گزنه در كاهش قندخون از طريق پژوهشي مقالهي مقدمه ديابت شايعترين بيماري غدد درونريز است که بيش از ۵۰ ميليون نفر در جهان و نزديک به ۳ ميليون نفر در ايران به ا ن مبتلا هستند و موارد قابل توجهي از ا ن ناشناخته باقي مانده است. بر اساس اطلاعات به دست ا مده تخمين زده ميشود که شيوع ديابت در سال ۲۰۲۵ به ۳۰۰ ميليون نفر

2 مجلهي غدد درونريز و متابوليسم دورهي يازدهم, شمارهي ۶ اسفند ۳۸۸ ۷۲۲ ايران ۲ برسد. با توجه به معلوليتهاي ناشي از عوارض مزمن ديابت و بار اقتصادي هنگفت اين بيماري از اهم معضلات بهداشتي درماني محسوب ميشود. مطالعهها و i DCCT ii UKPDS و مطالعهه يا مشابه نشان دادهاند که کنترل دقيق قندخون تا ثير زيادي بر کاهش عوارض مزمن ديابت دارد. با توجه به پاتوژنز بيماري و سازوكارهاي ۳ ۴ احتمالي پاتوفيزيولوژيک عوارض مزمن ناشي از ا ن کنترل مطلوب و دقيق ديابت بر پايهي تغيير شيوهي زندگي و استفادهي بهينه از داروهايي که چرخههاي مدل حيواني و انساني را گذرانده اند استوار است. داروهاي گياهي به طور وسيعي توسط بيماران بنا بر سنتها پايينا ورندهي و توصيههاي قند خون استفاده غير پزشکي به عنوان مواد اين جملهي از ميشوند. داروها که مورد مصرف ا ن سابقهي تاريخي طولاني دارد گياه گزنه است. گزنه از تيرهي علفي است که در نواحي استوايي و گرم کرهي زمين پراکندگي دارد. گلهاي اين گياه از خرداد تا شهريور ظاهر ميشود و ترکيبات شيميايي ا ن شامل تانن موسيلاژ iii فيتوسترين iv نيترات پتاسيم و کلسيم ترکيبات ا هندار اورتيسين v استوفنون vi اسيداسکوربيک ا لومينيوم اسيد فرميک منيزيم منگنز سديم سرب نيتروژن جيوه مس و غيره است. قسمتهاي مورد استفادهي گزنه گل ۵ برگ ريشه و ساقهي گياه است. در برخي از مطالعهها ۶ ۷ نشان داده شده است. گزنه گياه كاهندهي اثر گياه اين قندخون ترکيبات طبيعي متعددي در برگ (فلاونوييدها پپتيد و ا مينها) برخي از ا نها اثر ضد ديابتي شناخته شدهاي سازوكارهايي که براي تا ثير وجود دارند که ۸ دارند. ترکيبات فوق بيان شدهاند عبارتند از تحريک گليکوژنز بلوک کانالهاي پتاسيم سلولهاي بتاي پانکراس و دخالت در جذب گلوکز از ۸ ديوارهي روده. مطالعهه يا تعيين براي متعددي سازوكارهاي احتمالي اثر هيپوگليسميک گزنه انجام شده است. فرزامي و همکاران در مطالعهي خود با ايجاد سيستم پرفيوژن تعداد معيني از جزاير لانگرهانس به دست ا مده از موش صحرايي در معرض يک جزء تلخيص شده از گزنه قرار دادند. سپس براي ارزيابي پاسخ در محيط زنده جزء فعال جدا شده را به درون صفاق موشهاي صحرايي طبيعي و ديابتي شده با استرپتوزوتوسين تزريق کردند. اندازهگيري قابليت ترشح انسولين افزايش قابل توجهي در نمونههاي داراي جزء تلخيص شده نشان داد. نتيجهي اين بررسي حاکي از اين است كه تا ثير برگ گزنه در موشه يا صحرايي ديابتي شده با استرپتوزوتوسين مشابه با موشهاي سالم است ولي دامنهي تغييرات نسبت به ا نها تا ۹ حدودي پايينتر بود. كاوالالي و همکاران نيز در مطالعهه يا خود علاوه بر بررسي تا ثير گزنه در پايين ا وردن گلوکز در موشهاي صحرايي ديابتي شده توسط استرپتوزوتوسين با بررسي هيستوپاتولوژيک پانکراس موشهاي صحرايي اثر حفاظتي گزنه را بر نوهام و همکاران در تا ييد فعاليت ۰ پانکراس را مطرح كردهاند. كاهندهي قندخون گزنه اين گياه را قبل از مصرف گلوکز به موشهاي صحرايي ديابتي تجويز کردند. يافتهها نشان داد که گزنه به طور مشخص داراي اثر پايينا ورندهي قند خون است. پژوهشگران در ا ن مطالعه اين اثر را با کاهش جذب رودهاي ۶ گلوکز توجيه کردند. هدف از مطالعهي حاضر يافتن سازوكارهاي احتمالي اثر كاهشدهندهي قندخون گياه گزنه بود. اين در مطالعه سعي شد به اين دو سي وال پاسخ داده شود: - ا يا اين گياه موجب افزايش ترشح انسولين از سلولهاي بتا ميشود ۲- ا يا گزنه موجب افزايش اثر محيطي انسولين ميگردد تهيهي براي مواد و روشها تام اندامهاي هوايي گياه گزنه (L (Urtica dioica از خانوادهي Urticaceae اندامهاي هوايي گياه گزنه از بازار خريداري و پس از شناسايي علمي توسط فارماکوگنوزيست با به کارگيري ا سياب برقي به پودر ريز تبديل شد. پودر حاصل توسط حلال متانول ۷۰ درصد (به i- Diabetes Control and Complication Trial ii - United Kindom Perspective Diabetes Study iii- Mucilage iv- Fitosterin v - Urticine vi - Acetophenone

3 دكتر مجيد مبصري و همكاران اثر گزنه در ا زادسازي انسولين ۷۲۳ مدت ۵ روز) به روش خيساندن i به دفعات استخراج شد. پس از ا ن هيدروالکلي حاصل به وسيلهي دستگاه Rotary evaporator در دماي ۴۵ درجهي سانتيگراد و فشار ۰۰ زير ميليمتر جيوه کام لا شدند. خشک تام خشک شده تا هنگام به کارگيري در دماي زير صفر درجه نگهداري شد. ردههاي سلولي HT1080 با کد NCBI: C437 و RIN-5F با کد NCBI: C526 از بانک سلولي انستيتو پاستور تهيه و در محيط DMEM و RPMI1640 در انکوباتور ۳۷ درجهي سانتيگراد با %۵ 2 CO و ا لبومين جنين گاوي %۰ داراي ۸۰ ميليگرم پنيسيلين ۵۰ و G شرايط استريل کشت داده شدند. ميليگرم استرپتومايسين در بعد از رسيدن به تعداد مشخص مورد نياز و حالت confluence تيمار سلولها با گزنه و انسولين انجام به شد. طور خلاصه پروتکل به کار رفته به شرح زير است: براي ارزيابي درصد سلولهاي زنده در فلاسک از رنگ تريپانبلو رنگ فقط اين شد. استفاده سلولهاي زنده را رنگا ميزي ميكند ولي نميتواند وارد سلولهاي غير زنده شود در نتيجه بعد از رنگا ميزي با ا ن روي لام ني وبار زير ميکروسکوپ نوري تعداد سلولهاي زنده و غير زنده شمارش و درصد سلولهاي زنده مشخص شد. بر اساس يافتههاي اين ا زمون بيش از %۸۵ سلولها زنده بودند که از نظر روش و بر اساس رفرانسها مورد قبول سلولهاي بتاي پانکراس و ماهيچهي است. انسان در محيط کشت DMEM1 در ا زمايشگاه کشت سلولي مرکز تحقيقات دارويي درون شش فلاسک داراي سلولهاي بتا و شش فلاسک داراي سلولهاي ماهيچه ا ماده شد. فلاسک سلولها در هر رده فوق در دو گروه مساوي در قالب فلاسکهاي شدند. انتخاب شاهد و مورد فلاسکهاي مورد و شاهد قبل از هر مداخلهاي درون ماهيچهاي مقدار گلوکز محتواي فلاسکها اندازهگيري شد. درون فلاسکهاي مورد سلولهاي بتا توسط سوسپانسيونهاي داراي ۰۰ و ۵۰ ۲۰۰ ميکروگرم گزنه در يک ميليليتر نرمال سالين و در فلاسکهاي شاهد بتا فقط يک ميليليتر نرمال سالين تيمار شدند و در پايان ميزان انسولين و پپتيد- C در زمانه يا صفر ۲۰ ۶۰ و ۸۰ دقيقه در تمام نمونههاي مورد و شاهد اندازهگيري شدند. همچنين سوسپانسيونهاي ۵۰ ۰۰ و ۲۰۰ ميکروگرم گزنه در يک ميليليتر سالين نرمال به فلاسکهاي سلول ماهيچه اضافه شد. بر محتواي جديد فلاسکهاي مورد به ميزان يک واحد انسولين رگولار افزوده شد. سرانجام در زمانهاي صفر ۲۰ ۶۰ و ۸۰ دقيقه مقادير گلوکز محتواي تمام فلاسکها اندازهگيري شد. اندازهگيري گلوکز به روش گلوکز اکسيداز (کيت شرکت پارس ا زمون ايران) انجام شد. غلظت انسولين به روش ايمونواسيکمولومينسانس (CLIA) بر اساس پروتکل کيت ii DiaSorin با محدودهي اندازهگيري در محدوده ۰/۲-۵۰۰ ميكروواحد بر ميليليتر) و با ضريب تغييرات کمتر از %۰ تعيين شد. اندازهگيري پپتيد- C توسط روش ايمونوا نزيمومتريک اسي بر اساس پروتکل اجرايي کيت iii Monobind با محدودهي اندازهگير -۳۰ نانوگرم بر ميليليتر) و با ضريب تغييرات کمتر از %۰ انجام شد. يافتهها بر اساس ميانگين ± خطاي معيار محاسبه شدند و تجزيه و تحليل دادهها بر اساس روش ا ماري تکرار iv اندازهها با مدل فرد + زمان + محيط (زمان) + دارو (زمان) انجام و P کمتر از ۵ معنيدار در نظر گرفته شد. يافتهها در جدول ميانگين گلوکز در فلاسکه يا داراي ماهيچهي انسان قبل و بعد از افزودن الکلي گزنه با غلظت ۰۰ ۵۰ و ۲۰۰ ميكروگرم در ميليليتر در زمانهاي صفر ۲۰ ۶۰ و ۸۰ دقيقه نشان داده شده است. با تجزيه و تحليل دادههاي به دست ا مده بين ميانگين غلظت گلوکز در فلاسکه يا داراي ماهيچهي انسان قبل و بعد از افزودن گزنه در زمانه يا صفر ۲۰ ۶۰ و ii- LIASONInsulin, iii - AccuBind ELISA Microwells, iv - Repeat measure model i - Maceration

4 مجلهي غدد درونريز و متابوليسم دورهي يازدهم, شمارهي ۶ اسفند ۳۸۸ ۷۲۴ ايران جدول - غلظت گلوکز محيط داراي سلولهاي ماهيچه قبل و بعد از افزودن گزنه زمان (ساعت) قبل از افزودن ۶۰ دقيقه بعد ۲۰ دقيقه بعد ۸۰ دقيقه بعد غلظت گلوكز محيط (ميليگرم درصد ميليليتر) قبل و بعد از افزودن گزنه (۲۰۰) ۲۰۴± ۲/۳ ۲۰۳± ۲/ ۲۰۶ ± ۲/ ۲۰۸± ۲/۹ (۰۰) ۲۲± ۲/ ۲۲± ۲/۳ ۲۲± ۲/۳ ۲± ۲/ ۲۲± ۲/۳* ۲۰± ۲/ ۲۶± ۲/۳ ۲۸± ۲/۹ * ميانگين ± خطاي استاندارد ۸۰ دقيقه تفاوت معنيداري ديده نشد. هم چنين بين ميانگين غلظتهاي گلوکز در محيطهاي داراي عصاره با مقادير ۵۰ ۲۰۰ و ۰۰ مشاهده نگرديد. ميكروگرم بر ميليليتر ۲ جدول تفاوت معنيداري غلظت گلوکز را در محيطهاي داراي ماهيچهي انسان قبل و بعد از افزودن مقادير ۵۰ و ۰۰ و ۲۰۰ ميكروگرم بر ميليليتر الکلي گزنه با انسولين در زمانهاي صفر ۲۰ ۶۰ و ۸۰ دقيقه نشان ميدهد. جدول ۲- غلظت گلوکز (ميليگرم بر دسيليتر) محيط داراي سلولهاي ماهيچه قبل و بعد از افزودن گزنه با انسولين زمان (ساعت) قبل از افزودن ۶۰ دقيقه بعد ۲۰ دقيقه بعد ۸۰ دقيقه بعد * ميانگين ± خطاي استاندارد غلظت گلوكز محيط (ميليگرم درصد ميليليتر) قبل و بعد از افزودن گزنه ۲۰۲ ±۲/ ۲۰۹±۲/۳ ۲۰۴±۲/ ۲۰۷±۲/۹ (۰۰) ۲۰۶±۲ / ۲۰۸±۲/۳ ۲۰±۲/۳ ۲±۲/۹ ۲۰۴ ± ۲/* ۲۴±۲/۹ ۲۳±۲/۹ ۲۳±۲/۳ تجزيه و تحليل دادهها نشان داد که بين غلظت گلوکز در محيطهاي متفاوت گزنه با انسولين تفاوت معنيداري وجود ندارد. همچنين با مقايسهي غلظتهاي گلوکز در حضور غلظته يا ۰۰ ۵۰ و ۲۰۰ ميكروگرم بر ميليليتر گزنه در زمانه يا صفر ۲۰ ۶۰ و ۸۰ دقيقه تفاوت معنيداري مشاهده نشد. جدول ۳ غلظت انسولين محيط کشت بتا را در گروه شاهد قبل و بعد از افزودن گزنه با دوزهاي ۰۰ ۵۰ و ۲۰۰ ميكروگرم بر ميليليتر در زمانه يا قبل ۶۰ ۲۰ و ۸۰ دقيقه و غلظته يا انسولين گروه شاهد در زمانهاي مذکور نشان ميدهد. تغيير معنيدار در ميزان انسولين در تمام گروهها با و بدون گزنه در زمانه يا متفاوت وجود ندارد. جدول ۴ غلظت پپتيد- C در محيطهاي داراي سلولهاي بتاي پانکراس قبل و بعد از افزودن الکلي گزنه به ميزان ۰۰ ۵۰ و ۲۰۰ ميكروگرم بر ميليليتر در زمانهاي قبل ۲۰ ۶۰ و ۸۰ دقيقه را نشان ميدهد. بين غلظت پپتيد- C در زمانهاي متفاوت در هر گروه گزنه از نظر ا ماري تفاوت معنيدار وجود ندارد. بين غلظتهاي پپتيد- C محيطهاي متفاوت گزنه نيز تفاوت معنيداري يافت نشد. بين غلظتهاي پپتيد- C گروههاي محيط کشت داراي گزنه با گروه شاهد تفاوت معنيداري مشاهده نشد.

5 دكتر مجيد مبصري و همكاران اثر گزنه در ا زادسازي انسولين ۷۲۵ جدول ۳- غلظت انسولين محيط کشت سلولهاي بتا در گروه شاهد قبل و بعد از افزودن عصاره گزنه با دوزهاي مختلف زمان (ساعت) در گروه شاهد غلظت انسولين (ميكروواحد بر ميليليتر) در محيط داراي گزنه (ميكروگرم بر ميليليتر) (۲۰۰) (۰۰) ۰/۸ ± /۰۰ ± ۲ *۰/۶ ± قبل از افزودن ۶۰ دقيقه بعد ۲۰ دقيقه بعد ۸۰ دقيقه بعد * ميانگين ± خطاي استاندارد جدول ۴- غلظت پپتيد- C زمان (ساعت) قبل از افزودن ۶۰ دقيقه بعد ۲۰ دقيقه بعد ۸۰ دقيقه بعد * ميانگين ± خطاي استاندارد سالها قبل داروهاي از درمان بيماريه يا (نانوگرم بر دسيليتر) در محيط کشت سلولهاي بتا قبل و بعد از افزودن با دوزهاي مختلف بحث سنتي به طور گسترده براي گوناگون استفاده شدهاند. از جملهي اين داروها ميتوان به گياه گزنه اشاره کرد که در درمان بيماران ديابتي توصيه شده است. مطالعههاي متعددي در مورد اثر كاهندهي قندخون اين گياه انجام شده است هر چند در مطالعهي سوانستون و همکاران اثر افزايش دهندهي قندخون نيز براي اين در صفاقي نمونههاي شده است. ( ۲ گياه گزارش شده است. در بيشتر مطالعهها حيواني گزنه در مورد ا ن) به صورت به حيوانات ديابتي اثر سازوكار يا داخل خوراکي و سالم تجويز كاهندهي قندخون گياه گزنه نظرات گوناگوني مطرح شده است ولي اينکه اين اثر کاهندهي قند خون توسط گزنه ناشي از تحريک ترشح انسولين افزايش حساسيت به انسولين در بافتهاي محيطي يا مهار گلوکوني وژنز اختلال در جذب رودهاي ميباشد تاکنون روشن نشده است. گلوکز براي يافتن سازوكار احتمالي چندين مطالعه انجام شده و يافتههاي متفاوتي به دست ا مده است. مطالعهي حاضر با يافتن هدف سازوكار احتمالي كاهش قندخون توسط گزنه انجام شد و هدف از ا ن بررسي اثر گزنه به عنوان i در محيط و يا يک افزايشدهندهي حساسيت به انسولين محرک ترشح انسولين از يافتههاي از به دست ا مده بتا بود. چنين استنباط ميشود که اضافه کردن گزنه به محيط ماهيچهي انسان با مقادير ۵۰ ۰۰ و ۲۰۰ ميكروگرم بر ميليليتر در فواصل زماني مختلف موجب کاهش در ميزان گلوکز محيط نميشود. از سوي ديگر حضور غلظته يا ذکر شدهي گزنه و انسولين در محيطهاي داراي سلولي ماهيچه در زمانه يا مختلف تغييري در غلظت گلوکز ايجاد نميکند. با توجه به عدم کاهش گلوکز محيط در حضور گزنه و انسولين ميتوان نتيجه گرفت که گزنه احتما لا به عنوان مادهي افزايش دهندهي مقاومت به انسولين عمل کرده است. i - Insulin sensitizer ۰/۹ ± ۰/۸ ± ۰/۹ ± ۰/۶ ± ۰/۶ ± ۰/۷ ± در گروه شاهد غلظت پپتيد C (نانوگرم بر دسيليتر) در محيط حاوي گزنه (۲۰۰) ۰/۳۲± ۰/۳۳± ۲ ۰/۹۳± ۴ ۰/۷۷± ۴ (۰۰) ۰/۷۰±۲ ۰/۲۰± ۲ ۰/۴۰± ۰/۳۹± ۰/۳± ۰/۳۳± ۰/۸۶± ۳ ۰/۸۰± ۳ ۰/۷۶±۳ ۰/۵۰± ۰/۶۰± ۰/۳۶±

6 مجلهي غدد درونريز و متابوليسم دورهي يازدهم, شمارهي ۶ اسفند ۳۸۸ ۷۲۶ ايران مطالعهي فتحي ا زاد و همکاران با تعي ني موشه يا در خوراکي سالم در زمانه يا گزنه به ميزان اندازهگيري قند خون مختلف پس از تجويز ۰۰۰ ۵۰۰ ۲۰۰۰ و ۵۰ ميليگرم و همچنين تزريق داخل صفاقي عصاره با دوزهاي و ۲۵ کاهشدهندهي ۷۵ قند ميليگرم نشان داد که گزنه نه تنها اثر خون در موشه يا موجب افزايش قند خون در زمانه يا را سالم عصاره نيز ميشود. بررسيهاي فوق در موشه يا ندارد بلکه اول پس از تزريق صحرايي ديابتي شده توسط استرپتوزوتوسين به صورت وابسته به دوز موجب کاهش قابل ملاحظهاي در در مطالعهي نورابي ۸ قند شد. و همکاران نيز در مورد تا ثير ا بي برگ گزنه بر قند خون در حيوانات سالم به مدت چهار ساعت تغيير معنيداري ۳ مشاهده نشد. به نظر ميرسد يافتههاي مطالعهي فتحيا زاد و نورابي در حيوانات سالم با مشاهدهي دارد. عدم پاسخگويي در مطالعهي در ما که ماهيچه سالم انسان انجام شده است همخواني عدم کاهش گلوکز در محيط سلولهاي ماهيچهي انسان در حضور گزنه با وجود تركيبات شيميايي فلاونوييدها پپتيد و ا مينها و كومارين و يونهاي معدني در ساختمان گزنه كه ۸ اثر كاهشدهندهي قند خون ا نها ثابت شده است اين احتمال را مطرح ميسازد که مواد ديگري در ساختمان گزنه وجود دارند كه با اثر كاهشدهندهي قند خون مقابله و احتما لا در حضور انسولين از انتقال گلوكز به داخل سلول ممانعت ميكنند. در قسمت دوم مطالعه اضافه کردن گزنه با دوزهاي ۵۰ ۰۰ و ۲۰۰ ميكروگرم بر ميليليتر محيط RIN5F در زمانه يا افزايشي هيچ متعدد در غلظت انسولين ديده نشد. در اندازهگيري پپتيد- C مشاهده شد که باوجود تمايل به افزايش در محيطه يا سلولي داراي دوزهاي ۰۰ ۵۰ و ۲۰۰ ميكروگرم بر ميليليتر الکلي گزنه در بعضي زمانه يا مورد سنجش و مقايسه تمام گروهها با گروه شاهد تفاوت مشاهده شده از نظر ا ماري معنيدار نبودند. يافتههاي بعضي از مطالعهها با يافتهه يا مغايرت دارند به همکاران حاکي طور مثال ۵ از افزايش يافتههاي پژوهش حاضر تحقيقات فرزامي و برابر در ترشح انسولين در پانکراس توسط فراکسيون گزنه ۹ است. در مطالعهي ديگري که نتايج ا ن در ا بان ماه سال ۳۸۵ در مطبوعات کشور منتشر شد پژوهشگران ايراني اعلام کردند که توانستهاند با استخراج تلخيص و شناسايي فراکسيون مو ثر گزنه تا ثير اين فراکسيون را در افزايش ترشح انسولين از ۴ بتا نشاندهند. كاوالالي و همکاران نيز براي بررسي عملکرد گزنه در موشه يا موشه يا صحرايي ديابتي شده با استرپتوزوتوسين سالم ديابتي ديابتي با گزنه و ديابتي با گليپيزايد را به چهار گروه تقسيم نمودند. گلوکز خون در هر چهار گروه اندازهگيري شد. غلظت گلوکز در گروه گزنه با ديابت و گروه گليپيزايد با ديابت کاهش واضحي ديده شد. بررسي هيستوپاتولوژي گ يپيزايل چهار گروه تعداد در جزيرهاي در گروه ديابتيها و گزنه با ديابتيها و ديابتيها با د نسبت به گروه موشه يا سالم کاهش يافته بود. اين کاهش در گروه ديابتي نسبت به گروه درمان شده با گزنه و گليپيزايد واضحتر و بيشتر بود. پژوهشگران اين يافتهها را حاکي از اين مسا له دانستند که گزنه از تخريب بيشتر مشاهده ميشود بررسي پانکراس جلوگيري پانکراس نشان ميدهد. مطالعههاي حاضر ۰ ميکند. همانطور كه گزنه را بر يافتههاي مطالعهي حاضر حاکي از عدم تا ثير گزنه در افزايش ترشح انسولين در زمان کوتاه است. ا ني که اين تا ثير در دراز مدت چگونه خواهد بود با مطالعهي ما قابل پاسخگويي نيست. تماس داشته باشد متفاوت با حاصل شود. ا نچه شايد در صورتي با گزنه از طريق تا ثير در مطالعهي بر حاضر که زمان کافي بتاي براي پانکراس وجود بيان ژني i احتما لا به دست اثري ا مده است مقدم و همکاران با بررسي اثر کاهشدهندهي قند خون توسط مجموعهاي از داروهاي سنتي از جمله برگ گردو برگ گزنه شنبليله سير برگ شاه توت باباا دم و غيره کاهش %۲۰-۳۰ در قند خون حيوان سالم را ۶ ساعت پس از مصرف عصارهها اين همکاران در سال ۲۰۰ در موشه يا ۵ نشان دادند. و پتلوسكي صحرايي ديابتي شده ترکيبي از گياهان را که گزنه هم شامل ا نها بود به کار بردند. ۲۰ دقيقه پس از تجويز اين عصاره قند خون به ميزان %۲۰ کاهش ۶ يافت. نوهام و همکاران در تا ييد فعاليت گزنه نشان دادند که گزنه به طور مشخص اثر i-gen Expression

7 دكتر مجيد مبصري و همكاران اثر گزنه در ا زادسازي انسولين ۷۲۷ قند خون بر كاهنده دارد. ۶ رودهاي گلوکز توجيه کردند. اين ا نها اثر را با کاهش جذب با ا ني که يافتههاي مطالعهي فعلي عدم تا ثير گزنه را بر ماهيچه به عنوان حساسکنندهي سلولها انسولين يا تحريک کنندهي ترشح انسولين از به β نشان ميدهد براساس نتايج حاصل به نظر نميرسد تا ثير كاهندهي قندخون توسط گياه گزنه از طريق سازوكارهاي مورد نظر در اين مطالعه باشد. به نظر ميرسد ميتوان با پژوهشهاي فراکسيونه يا متفاوت با روشه يا ژ ي ن بيشتر با استفاده از انواع عصارهها و تخليصشدهي گزنه با دوزها و زمانه يا يا جديد و دقيق ا زمايشگاهي و تعيين بيان يافتههاي تعي ني کنندهتري به دست ا ورد. References 1. Alberti KG, Zimmet PZ. Definition, diagnosis and classification of diabetes mellitus and its complications. Part 1: diagnosis and classification of diabetes mellitus provisional report of a WHO consultation. Diabet Med 1998; 15: King H, Aubert RE, Herman WH. Global burden of diabetes, : prevalence, numerical estimates, and projections. Diabetes Care 1998; 21: The diabetes control and complications trial research group. The effect of intensive treatment of diabetes on the development and progression of long-term complications in insulin-dependent diabetes mellitus. N Engl J Med 1993; 329: UK Prospective Diabetes Study (UKPDS) Group. Intensive blood-glucose control with sulphonylureas or insulin compared with conventional treatment and risk of complications in patients with type 2 diabetes (UKPDS 33). Lancet 1998; 352: Moghiseh Sharafati. Introduction of nettle with scientific name of Urtca Dioica Available from: URL: http: //www. farm. blogfa.com/8411. aspx. [Farsi] 6. Bnouham M, Merhfour FZ, Ziyyat A, Mekhfi H, Aziz M, Legssyer A. Antihyperglycemic activity of the aqueous extract of Urtica dioica. Fitoterapia 2003; 74: Román Ramos R, Alarcón-Aguilar F, Lara-Lemus A, Flores-Saenz JL. Hypoglycemic effect of plants used in Mexico as antidiabetics. Arch Med Res 1992; 23: Garjani A, Fathi Azad F, Maleki N, Ranjdost S. Study of the hypoglycemic activity of the hydroalcoholic extract of Urtica dioica in normal and diabetic rats. Pharmaceutical Sciences 2005; 2: Farzami B, Ahmadvand D, Vardasbi S, Majin FJ, Khaghani Sh. Induction of insulin secretion by a component of Urtica dioica leave extract in perifused Islets of Langerhans and its in vivo effects in normal and streptozotocin diabetic rats. J Ethnopharmacol 2003; 89: Kavalali G, Tuncel H, Göksel S, Hatemi HH. Hypoglycemic activity of Urtica pilulifera in streptozotocin-diabetic rats. J Ethnopharmacol 2003; 84: Pan NY, Hui WS, Tipoe GL, Taylor GW, Leung RY, Lam WK, et al. Inhibition of pyocyanin-potentiated IL-8 release by steroids in bronchial epithelial cells. Respir Med 2006; 100: Swanston-Flatt SK, Day C, Flatt PR, Gould BJ, Bailey CJ. Glycaemic effects of traditional European plant treatments for diabetes. Studies in normal and streptozotocin diabetic mice. Diabetes Res 1989; 10: Norabi M. Effects of Urtica diocia on rat. [dissertation]. Faculty of Pharmacy, Tabriz University of Medical Sciences; Iranian Traditional and Complementary Medicine "Darmangar". 2004, 2005 autumn, Winter; 3 and 4(1). http: //www. darmangaronline.com/fa/default. aspx? content =Magazine&articleID= Mogadam M. Hypoglycemic effects of medicinal plants. [dissertation]. Faculty of Pharmacy, Tabriz University of Medical Sciences; Petlevski R, Hadzija M, Slijepcevic M, Juretic D. Effect of 'antidiabetis' herbal preparation on serum glucose and fructosamine in NOD mice. J Ethnopharmacol 2001; 75:

8 743/Iranian Journal of Endocrinology & Metabolism Vol 11 No. 6 March 2010 Original Article Effect of Total Extract of Urtica Dioica on Insulin and C- Peptide Secretion From Rat (RIN5F) Pancreatic β Cells and Glucose Utilization by Human Muscle Cells Mobasseri M 1, Bahrami A 1, Zargami N 2, Aliasgarzadeh A 1, Rhmati M 2, Delazar A 3, Najafipoor F 1, Niafar M 1, Agamohmmadzadeh N 1 1 Department of Endocrinology, Medical Faculty, 2 Department of Clinical Biochemistry, Drug Applied Research Center, 3 Department of Pharmacognosy, Drug Applied Research Center, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, I. R. Iran t.u.end.d@tbzmed.ac.ir Received: 10/05/2009 Accepted: 17/10/2009 Abstract Introduction: The hypoglycemic effects of the Uritca Dioica (UD) extract, used for treatment of diabetes mellitus for many centuries, have been documented in several studies. The present study was designed to determine the possible mechanisms of hypoglycemic effects of UD on human muscle cells and RIN5F rat pancreatic β cells. Materials and Methods: In the cell culture laboratory of the Drug Applied Research Center, pancreatic β cells and human muscle cells were prepared in multiple flasks containing culture media. Alcoholic extract of UD at concentrations of 50, 100 and 200 µg/ml were added to muscle cell flasks. The same concentrations of extract plus insulin were added to other muscle cell flasks. Glucose levels were measured in the flasks before and after 60, 120 and 180 minutes after adding of extract. Also the same concentrations of UD were added to flask containing RIN5F rat pancreatic β cells, and insulin and C-peptide level were measured at 0, 60, 120 and 180 minutes. Results: Mean glucose level in the muscle cell media with UD alone and UD plus insulin, at the concentrations and time intervals mentioned, did not change significantly. Insulin levels in pancreatic cells media, before and after applying of UD at different concentrations, and at different times was 0. 2 µg/ml. C-peptide (µg/ml) levels in these medias with a dose of 50 µg/ml of UD and at above mentioned times were 0. 31, 0. 33, and 0. 8; at concentration of 100 µg/ml they were 0. 7, 0. 2, 0. 4 and 0. 39, and at concentration of 200 µg/ml were 0. 32, 0. 33, 0. 93, respectively (Nonsignificant changes). Conclusion: The results of the present study showed that alcoholic extract of UD was unable to increase insulin sensitivity in muscle cells and/or increase insulin and C-peptide secretion from RIN5F pancreatic β cells. It seems that hypoglycemic effects of UD were not mediated through the proposed mechanisms of this study. Keywords: Diabetes Mellitus, Urtica dioica, Culture Media, C-peptide, Insulin